Wat is inflatie?
Of je surft op het wereldwijde web, de krant voor je neus hebt of het journaal kijkt: vroeg of laat komt de term ‘inflatie’ voorbij. Vrijwel iedereen krijgt er vroeg of laat mee te maken. Omdat het zo’n grote rol speelt binnen de economie is het belangrijk om te weten wat inflatie precies inhoudt. We vertellen je alles over dit fenomeen in dit artikel.
Simpel gesteld houdt inflatie in dat geld minder waard wordt. Dit betekent dat je met dezelfde hoeveelheid geld kan kopen. De waarde van producten, goederen en diensten fluctueert altijd. Ze hebben nooit jarenlang hetzelfde prijskaartje, dus prijsstijgingen en prijsdalingen wisselen elkaar af. Er is sprake van inflatie wanneer de prijs van producten, goederen en diensten stijgt. De inhoud blijft hetzelfde, maar je betaalt er wel meer voor.
Inflatie uitleg van DNB:
Wat veroorzaakt inflatie?
Nu weet je meer wat inflatie inhoudt. Maar we zijn nog lang niet klaar. Want wat veroorzaakt het? Geld vormt de kern van dit fenomeen uit de economie. Inflatie begint vaak wanneer de geldvoorraad in een land wordt vergroot. Monetaire instellingen, hebben de mogelijkheid om geld te creëren. Een ander woord voor deze autoriteiten zijn geld-scheppende instellingen, zoals de DNB en de ECB. Zij vergroten de geldhoeveelheid onder andere door:
- Meer geld te drukken
- De waarde van een munt te verminderen
- Het nieuw gecreëerde geld uitlenen door staatsobligaties van banken te kopen op de secundaire markt. Secundaire banken zijn niet-geld scheppend. Dit houdt in dat ze alleen geld kunnen uitlenen dat ze hebben ontvangen.
Wat is het gevolg van bovenstaande situaties?
Alle bovengenoemde situaties leiden ertoe dat geld zijn koopkracht verliest. Op het moment mensen de beschikking hebben over meer geld, geven ze meer geld uit. Dit leidt ertoe dat de prijzen van producten hoger en duurder worden. Soms ontstaat er een kloof tussen vraag en aanbod. Denk bijvoorbeeld aan een grotere vraag en een gering aanbod. Dit leidt op zijn beurt tot hogere prijzen van producten, diensten en/of goederen.
Ingebouwde inflatie
Een andere oorzaak van inflatie is de zogeheten ‘ingebouwde inflatie’. Daarbij accepteren mensen de huidige inflatiepercentages en bouwen ze er hun toekomst er om heen. Werknemers eisen vanwege de prijsstijgingen hogere lonen om aan de nieuwe standaard te voldoen. Vervolgens dragen deze hogere lonen ook weer bij aan de inflatiecijfers.
Hoe wordt inflatie berekend?
Misschien heb je bepaalde bestedingsgewoonten waar je al langere tijd aan gewend bent. Het spreekt voor zich dat niet ieder huishouden dezelfde aankopen doet. Wat jij in huis haalt, heeft een ander misschien wel helemaal niet nodig. De gemiddelde besteding van alle huishoudens speelt een rol bij het meten van de inflatiecijfers. Bij de berekening van de inflatie worden gewone producten en/of diensten meegenomen. Denk bijvoorbeeld aan brood, vlees en yoghurt.
Hoe ontdek je of inflatie is toegenomen of afgenomen?
Wil je graag weten hoe de inflatie is toegenomen of afgenomen? Dat is heel simpel. Vergelijk de prijs van de producten die je vandaag hebt met de uitgaven die je een paar maanden geleden deed. Of kijk naar de afgelopen jaren als je nog breder wilt kijken. Je ziet op die manier de verschillen en meet zo het inflatiepercentage van jouw huishouden.
Wat zijn de voordelen van inflatie?
Een munt heeft altijd twee kanten. Inflatie hoeft echt niet altijd negatief te zijn. Het brengt ook een aantal voordelen met zich mee. Wij hebben ze even voor jou op een rijtje gezet:
- Sommige bedrijven maken wel winst: Centrale banken verhogen soms de rente om bedrijven met hoge schulden te beschermen. Door hoge inflatie zien zij hun rentelasten soms sterk stijgen. Doorgaans vindt het verhogen van de rente plaats in een omgeving met veel economische groei. Dit heeft een positieve invloed op aandelen, die bescherming bieden tegen toenemende inflatie. Bedrijven die hun prijzen doorbelasten aan de consument profiteren van deze ontwikkeling. Dit houdt in dat ze hun prijzen verhogen, waardoor ze meer winst maken. Mensen die aandelen hebben bij deze bedrijven maken ook in tijden van inflatie winst.
- Een goede balans leidt tot meer economische activiteit: Een redelijk normaal percentage van inflatie is 1.5 tot 2 procent. Een goede balans moedigt mensen juist aan om geld uit te geven in plaats van het te sparen. Veel geld uitgeven tijdens een hoge inflatie leidt dus tot meer economische activiteit, maar het houdt een keer op. Op een gegeven moment zijn de kosten van bepaalde producten en/of diensten zo hoog dat mensen na gaan denken over hun bestedingen en minder uitgeven.
Wat zijn de nadelen van inflatie?
Inflatie brengt uiteraard ook een aantal nadelen met zich mee. Ook daar hebben wij ons uiteraard in verdiept. Wees je bewust van het volgende:
- De waarde van geld daalt: Mensen die activa bezitten in hun eigen munteenheid zijn niet zo blij met inflatie. Op een gegeven moment neemt de waarde van de activa namelijk af. Mensen die er toch van willen profiteren, kunnen hun toevlucht nemen tot tegen inflatie gedekte activaklassen, zoals beleggingen in onroerend goed, goud, grondstoffen en aan de inflatie geïndexeerde obligaties, om van de inflatie te profiteren.
- De inflatie heeft een enorme invloed op de economie: De stijgende aan- en verkoopprijzen zullen gevolgen hebben voor bedrijven, werknemers en consumenten overal ter wereld. Er zullen ook tijd en middelen worden geïnvesteerd om de toekomstige inflatieprijzen te voorspellen.
- Inflatie drijft de prijzen van producten op: Dit heeft ook effect op de lonen en het rendement van bedrijven.
Is het effect van inflatie overwegend positief of negatief?
Over het geheel genomen is het negatieve effect van inflatie zeer groot in vergelijking met de positieve aspecten ervan. Inflatie kan tijdelijk waarde bieden en bestedingen onder de mensen aanmoedigen, maar al deze voordelen brengen wel een risico met zich mee, zoals we hebben kunnen zien aan het lijstje van nadelen.
Waarom is het nemen van maatregelen tegen inflatie zo belangrijk?
Inflatie kan de monetaire autoriteiten er ook toe brengen uitzonderlijke maatregelen te nemen om de boel op het rechte pad te brengen. Landen met hogere groeicijfers dienen zich aan te passen aan de hoge inflatiecijfers aangezien dit een negatieve impact heeft op de financiële draagkracht. Tegelijkertijd zal het op een lager peil houden van de inflatie ook de economie van het land schaden. De oplossing volgens economen is dat alles zoveel mogelijk in evenwicht gehouden moet worden. De grote landen stellen hun inflatiedoelstelling op 2% om het inflatiecijfer niet te hoog te laten oplopen.
Zo binden we de strijd aan tegen inflatie
Inflatie is een complex onderwerp, omdat het het leven van miljarden mensen in de wereld beïnvloedt. Momenteel zien we in veel delen van de wereld de eerste tekenen van het stijgen van het algemeen prijspeil. Ook opvallend om te zien is dat de mensen zich langzaam aan de recente veranderingen aanpassen door hun levensstijl te veranderden. Bezuinigen, zich beperken tot noodzakelijke producten en diensten en voorrang geven aan sparen boven verspillen zijn enkele van de manieren waarop we inflatie zoveel mogelijk tegen kunnen gaan.
Last van hogere kosten dit kan je er tegen doen:
Op onze website hebben we de AOW meevallers. Een selectie van voordelen waar vooral AOWers veel aan hebben. Denk aan besparingen op contracten, leuke dingen en ook speciale deals. Je vind ze hier: